به گزارش مدیرسا با وجود آن كه در سالهای اخیر افزایش مشاركت اقتصادی زنان همواره مورد توجه بوده اما متاسفانه آمارهای موجود از آن حكایت می كند كه باوجود افزایش چشم گیر تعداد زنان توانمند و كارآفرین در كشور، میزان مشاركت اقتصادی زنان بخصوص در مشاغل مدیریتی و در تصدی پستهای مدیریتی بسیار ناچیز و اندك است.
به گزارش مدیرسا به نقل از ایسنا، بر مبنای آمارهای ثبت شده در سامانه جامع آمارهای ثبتی تعاون از میزان مشاركت زنان در مدیریت تعاونی ها و سهم مدیران عامل زن در اداره تعاونی ها از بین ۳۸۲۳ مدیری كه جنسیت آنها بعنوان مدیرعامل تعاونی های ثبت و تشكیل شده در سال ۱۳۹۷ اظهار و ثبت شده، ۳۲۳۶ نفر را مردان (۸۴.۶ درصد) و ۵۸۷ نفر را (۱۵.۴ درصد) زنان می سازند.
مقایسه استانی سهم مدیران زن نشان می دهد، سهم مدیران زن در تعاونی های ثبت شده در استان های سیستان و بلوچستان، ایلام و لرستان به ترتیب با ۲۸ درصد، ۲۳.۵ درصد و ۲۳.۲ درصد بیشترین میزان را نسبت به سایر استان ها دارد.
دلیل بالا بودن این نسبت در این استان ها نیاز به بررسی بیشتر از ابعاد مختلف اقتصادی دارد؛ مثلاً در استان سیستان و بلوچستان تعاونی هایی كه به تولید صنایع دستی همچون سوزن دوزی می پردازند بیشتر از سایر استان ها است؛ همینطور بالا بودن سهم مدیران زن تعاونی در استان های محروم نشان داده است در این استان ها زنان در جهت بهبود معیشت و اقتصاد خانواده مشاركت بیشتری در تشكیل و مدیریت تعاونی ها دارند. از طرفی انتظار می رود سهم مدیران زن در تعاونی هایی كه نسبت بالایی از اعضا را زنان می سازند و به عبارتی حداقل ۷۰ درصد اعضای آنها زن هستند، بیشتر باشد.
از بین ۶۳۳ تعاونی فعالی كه در سال ۱۳۹۷ تحت عنوان تعاونی بانوان ثبت و تشكیل شده و جنسیت مدیر تعاونی اظهار و ثبت شده است ۲۶۹ مورد (۴۳.۵ درصد) توسط زنان مدیریت می شود هرچند كه مدیریت زنان تنها به تعاونی های بانوان و یا تعاونی های با فعالیت صنایع دستی همچون سوزن دوزی، خیاطی و قالیبافی منحصر نبوده و در دیگر تعاونی ها هم همچون تعاونی های دانش بنیان مدیران زن وجود دارد.
از میان ۲۸ تعاونی دانش بنیان، تشكیل و ثبت شده در سال ۱۳۹۷ مدیریت چهار تعاونی (۱۴.۳ درصد) به زنان اختصاص دارد. علاوه بر این در بعضی از تعاونی ها با وجود بیشتر بودن اعضای مرد نسبت به اعضای زن، مدیریت تعاونی بر عهده زنان است كه این مورد نشان داده است ظرفیت مدیریتی بالای زنان است و سیاستگذاری های باید به شكلی باشد كه فرصت های بیشتری در اختیار زنان قرار گیرد و از توانمندی های آنان حداكثر استفاده گردد.
بر اساس آمارها، ۱۰ هزار تعاونی زنان در كل كشور فعالیت دارند و بیشتر از یك میلیون نفر در عضویت آنها قرار دارند.
مشاور امور بانوان وزیر تعاون، كار و رفاه اجتماعی در گفتگو با ایسنا، می گوید: زنان ۲۵ درصد اعضای تعاونی های فعال را می سازند و دستیابی به توسعه همه جانبه و پایدار بدون مشاركت همه جانبه زنان در عرصه اقتصاد و اجتماع ممكن نیست.
وحیده نگین با اشاره به فعالیت تعاونی های زنان در گرایش های مختلفی همچون چرم و پوشاك، فرش دستباف، صنایع دستی، كشاورزی و دامداری، نقش بنگاه های تعاونی را در كاهش فقر، تأمین معیشت و بالا بردن انگیزه و اشتیاق زنان بخصوص زنان سرپرست خانوار در مشاركت اجتماعی و اقتصادی مؤثر می داند.
او از تعاونی ها بعنوان یكی از ابزارهای افزایش مشاركت اقتصادی زنان در كشورهای توسعه یافته نام برده و می گوید: گسترش نگاه جنسیتی و فرهنگ مردسالارانه مانع ورود زنان به عرصه های اجتماعی و اقتصادی می شود در حالیكه اشتغال زنان به تعادل میان كار و زندگی منجر می شود و در سایه مشاركت همه جانبه زنان، توسعه ای پایدار و همه جانبه به دست می آید.
در حال حاضر ۱۰ هزار تعاونی زنان در كل كشور فعالیت دارند و ۲۵ درصد اعضای تعاونی های فعال را زنان می سازند.
بر اساس آمارها بیشتر از ۱۱ درصد تعاونی های كشور را تعاونی های زنان می سازند كه در چارچوب توسعه تعاونی های خانگی، شبكه سازی و ظرفیت سازی در بخش تعاون و مشاغل خانگی می توان از ظرفیت زنان بهره برد.
فراهم كردن امكان مشاركت آحاد مختلف جامعه بخصوص زنان بعنوان نیمی از جمعیت فعال كشور در تمام فعالیت های اقتصادی و اجتماعی یكی از اهداف و كاركردهای اساسی تعاونی ها برای دستیابی به توسعه پایدار می باشد. در طول یك دهه گذشته، تعاونی های بسیاری تحت عنوان تعاونی زنان در كشور تأسیس و با اقبال خوبی همراه شدند. این تعاونی ها در گرایش های مختلفی شامل تولیدی، توزیعی و خدماتی فعالیت نموده و عمده تولیدات خویش را در حوزه های خدمات، صنایع غذایی، صنایع دستی، گلیم و فرش دستباف و كشاورزی عرضه كرده اند.
بی تردید زنان در توسعه اقتصاد و صادرات كشور نقش بسزایی دارند و باید از ظرفیت های بالقوه آنها به نحو شایسته استفاده نمود. امروز سازمان های بین المللی، تشكیل تعاونی های زنان را بعنوان یكی از راهبردهای اساسی كاهش نابرابری های جنسی و افزایش مشاركت در كلیه امور اقتصادی و اجتماعی به دولت ها سفارش می كنند؛ از آن گذشته ارتقای منزلت زنان در جوامع و تعاونی ها، همواره برای نهضت تعاون از اهمیت بسزایی برخوردار بوده، به نحوی كه اتحادیه بین المللی تعاون (ICA) در سال ۱۹۹۵ قطعنامه ای را به تصویب رساند كه در آن اعضای اتحادیه بر ضرورت برابری جنسیتی زن و مرد بعنوان اولویتی جهانی تاكید نمودند.
