به گزارش مدیرسا، میوه و آجیل بلندترین شب سال برای جشن ایرانی ها با قیمت مناسب تأمین است اما در مقابل نوسان قیمتی در بازار گوشت مرغ ادامه دارد.
به گزارش مدیرسا به نقل از مهر، آب و خاک عامل بقا بشر در زمین هستند. بحران هر یک، حیات موجودات را با خطر مواجه می کند. ایران یکی از کشورهایی است که با کشاورزی سنتی، راندمان پایینی در تولید محصولات کشاورزی و غذایی داشته و ضروریست باتوجه به گسترش خشکسالی و بی آبی که کشور را تهدید می کند با اصلاح الگوی کشت به سمت توسعه پایدار حرکت شود.
حسین ساسانی یکی از نظریه پردازان حوزه توسعه پایدار درباره ی راهکارهای برون رفت از وضع موجود کشاورزی و بی آبی معتقد است: تغییر و مهندسی راهبردها و سیاست های کشور درباره ی تولیدات کشاورزی، دخالت دولت در قیمت گذاری و تمامی موضوعات با مدیریت آب و اعمال پلکانی واقعی سازی قیمت گذاری آب کشاورزی با احتساب هزینه های جاری و نگهداری زیرساختارهای مرتبط، قدم اولیه معقول و عملی در واقعی کردن قیمت آب کشاورزی امری ضرورت دارد.
او درباره ی راهبردهای مدیریت آب به مؤلفه های دیگر چون چالش راهبردی آب و جمعیت کشور، شفاف سازی سیاست ها و برنامه ها، ساختار مدیریت یکپارچه آب و برنامه ریزی بلندمدت، شناسایی عوامل تأثیرگذار در مدیریت آب، آلودگی صنعتی و نابودی محیط زیست، نابودی منابع آب و مخاطرات اجتماعی، آب پاکیزه و مشارکت بخش بهداشت و درمان، مدیریت سنتی آب و ارزش اقتصادی آن، مقوله فرهنگ و آب، کاهش تصدیگری دولت در مدیریت آب، واحدهای صنعتی و منابع آب، قیمت محصولات کشاورزی و آموزش بهره برداران، تنش های اجتماعی و حوضه های آبریز، مقابله با برداشت های بدون مجوز و بی رویه، هماهنگی نهادهای دولتی در مدیریت آب، بهره برداری درست از آب های سطحی و زیرزمینی و ایجاد سامانه های اطلاعاتی و پژوهش های کاربردی اشاره نمود که هر یک برنامه ریزی خودرا می طلبد.
فقدان سند آمایش سرزمین و هدررفت آب
در ادامه موضوع آب و کشاورزی، سخنگوی صنعت آب بر پیاده سازی طرح «تحویل حجمی آب در بخش کشاورزی» تاکید کرده و عنوان می کند، اکنون راندمان مصرف آب در کشاورزی حدود ۴۵ درصد است و امکان ارتقای آن با دنبال کردن این طرح قابل دستیابی است.
در حال حاضر بخش کشاورزی دارای بازدهی و راندمان ۴۵ درصد در مصرف است و حدود ۵۵ درصد آب مصرفی در این بخش در قالب تلفات و آب خارج شده از محدوده ریشه گیاه محاسبه می شود. در زمینه شرب نیز تلفات فیزیکی حدود ۱۵ درصد است که با احتساب تلفات ظاهری و آب بدون درآمد، این میزان نزدیک به ۳۰ درصد است.
فیروز قاسم زاده در این زمینه افزود: به سبب فقدان سند آمایش سرزمین یا عدم پایبندی برخی متولیان به اسناد بالادستی، محصولاتی در مناطقی از کشور کشت و برداشت می شود که به لحاظ شرایط منابع آبی، این محصولات نقش سم را دارند و نباید این روند ادامه یابد.
وی طراحی و تدوین الگوی کشت مبتنی بر اقلیم مناطق مختلف کشور را یک اصل مهم دراین زمینه عنوان و درباره ی تلفات آب در بخش کشاورزی اشاره کرد: قسمتی از تلفات آب در زمینه کشاورزی در زمان انتقال منابع آبی به محل مصرف رخ می دهد؛ در این زمینه طرح های توسعه ای منابع آبی و طرح های مرمت و بازسازی با هدف صیانت از منابع آبی و کاهش تلفات آب درحال اجراست. از طرف دیگر پیاده سازی طرح «تحویل حجمی در بخش کشاورزی» به سبب محدودیت های اعتباری و مسائل موجود در شناسایی حقابه بران سنتی، تا حالا آن طور که انتظار می رود به مرحله اجرا نرسیده و عملیاتی نشده است.
کشاورز هویت مستقل حقوقی ندارد
یکی از چالش های بخش کشاورزی در کشور خلأ تشکلی واحد است بدین سبب عنوان می شود یکی از موضوع هایی که سبب شده تا حمایت ها برمبنای نیاز این بخش نباشد تشتت آرا است.
علی کیانی راد، رییس مؤسسه پژوهش های برنامه ریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی وزارت جهاد کشاورزی درباره ی تجمیع انجمن ها و اتحادیه ها در تشکلی واحد اظهار داشت: در تعریف جهانی کشاورزی عنوان می شود زنجیره ارزش کشاورزی از ژن تا سلول است. ژن یعنی محیط طبیعی، منابع پایه و… که تامین کننده فضای تولید محسوب می شوند. در ادامه محصولات تولید جمع آوری، فراوری شده، توزیع و مصرف می شوند. بدین سبب کشاورزی فقط محدود به تولید نیست. زنجیره ارزش کشاورزی در تمام دنیا از پیچیده ترین و پر ذی نفع ترین زنجیره ها بوده و در نتیجه نیاز به هویت مستقل حقوقی دارد. به عنوان مثال خودرو یک کالا با هویت واحد است و متشکل از مجموعه ای قطعات که سازندگان آن انجمن قطعه سازی را ایجاد کرده اند. در ادامه زنجیره کارخانه خودروسازی قرار دارد که کالای نهایی را مستقیم به دست مصرف کننده می رساند. هم اکنون این هویت مستقل برای بطورمثال محصولی مانند گندم کشور وجود ندارد.
این کارشناس اضافه کرد: کشاورزی در کشور به عنوان شغل دیده نمی گردد. شخص کشاورز به عنوان شخصیتی حقوقی نبوده و تنها شخص حقیقی است در صورتیکه هویت حقوقی کمک کننده برای دریافت حمایت ها است. اگر در سیاست گذاری بجای طرف بودن با چند صنف محدود با تشکل های گوناگون و آرای متفاوت مواجه باشیم در مشارکت هایی که دولت می خواهد با بخش خصوصی در سیاست گذاری و تصمیمات داشته باشد ناچار است برمبنای نظر و سیاست خود عمل کند. این در حالیست که هویت حقوقی بخش صنوف کشاورزی سبب بهبود سیاست گذاری ها و تصمیمات در راستای کاهش تعارض منافع خواهد بود.
مازاد تولید و گرانی بازار
در ادامه نگاهی داشته باشیم به آخرین اخبار کالاهای اساسی که با وجود مازاد تولید افزایش قیمت را تجربه کردند.
محمد مرادی، یکی از فعالان بخش دام و طیور کشور درباره ی تنوع قیمتی و نوسان نرخ تخم مرغ در بازار اظهار داشت: تنوع قیمتی تخم مرغ مربوط به اندازه آنست. هم اکنون تخم مرغ به دو شکل به بازار عرضه می شود؛ شانه ای ۳۰ عددی بدون بسته بندی که ۸۵ تا ۹۰ درصد عرضه تخم مرغ کشور به این شکل به انجام می رسد و ۱۰ تا ۱۵ درصد تخم مرغ های تولیدی هم در قالب بسته بندی و البته با قیمت بالاتر عرضه می شود.
وی اضافه کرد: دلیل دیگر تنوع نرخها به اندازه تخم مرغ ها برمی گردد موضوعی که در سایر کشورها هم شاهد می باشیم. تخم مرغ در دنیا برمبنای اندازه گریدبندی می شوند؛ بدین سبب این ماده غذایی به سه گروه کوچک، متوسط و بزرگ قابل دسته بندی است.
بر اساس علم اقتصاد اگر عرضه بیش از تقاضا باشد نرخها در بازار شکسته و روند نزولی خواهند داشت این مساله برای تخم مرغ در کشور صادق نبوده و بگفته تولیدکنندگان با وجود این که تولید بیش از نیاز بازار است با افزایش تقاضا شاهد گران شدن این کالای اساسی در کشور هستیم. مرادی در این زمینه اظهار داشت: امسال تولیدکنندگان در نیمه نخست سال محصولات خودرا با زیان به فروش رساندند. حذف یکباره ارز ترجیحی قیمت نهاده های دامی را افزایش داد اما به سبب تعهداتی که تولیدکنندگان نسبت به دولت داشتند تولید بدون وقفه ادامه یافت. با وجود افزایش قیمت نهادهای دامی تولیدکنندگان تخم مرغ ناچار بودند با قیمت پایین تر از بهای تمام شده محصول خودرا عرضه کنند.
گفتنی است با وجود این که در کشور با مازاد تولید تخم مرغ مواجه هستیم با افزایش تقاضا برای این ماده پروتئینی در فصل سرما، نرخها بالا رفته است. در بخش اقلام اساسی عموماً چون محصولات ماندگاری پایینی دارند و فسادپذیر هستند در فصول گرما قیمت پایینی دارند و با شروع فصل سرما با افزایش نرخ رو به رو می شوند همچون تخم مرغ. بدین سبب صعودی شدن نرخها در نیمه دوم سال در بعضی از اقلام اساسی به طولانی شدن مدت ماندگاری محصولات بر می گردد نه تقاضای بالا.
قیمت گوشت سفید
افزایش قیمت در بازار مرغ هم تجربه شد این در حالیست که برمبنای قیمت مصوب گوشت مرغ نباید بالاتر از ۵۵ هزار تومان قیمت گذاری شود.
تولیدکنندگان مرغ گوشتی گران بودن جوجه یک روزه در ابتدای فصل جوجه ریزی را یکی از دلیلهای به صرفه نبودن نرخ های فعلی دانستند. محمد یوسفی، رییس انجمن پرورش دهندگان مرغ گوشتی با اشاره به قیمت فعلی مرغ در بازار، این رقم را برای تامین هزینه های تولید ناکافی دانست و اظهار داشت: هم اکنون قیمت هر کیلوگرم مرغ زنده ۳۰ تا ۴۰ هزار تومان و مرغ گرم ۴۷ تا ۶۰ هزار تومان است و این در حالیست که این مرغ ها، با جوجه یک روزه ۱۵ هزار تومانی تولید شده اند.
وی اضافه کرد: قیمت بالای جوجه یک روزه در ابتدای فصل جوجه ریزی سبب شده که نرخ فروش فعلی متناسب با هزینه ها نباشد.
رئیس انجمن پرورش دهندگان مرغ گوشتی میزان فعلی عرضه مرغ به بازار را ۵ تا ۶ هزار تن خواند و اظهار داشت: ماهانه حدود ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ تن مرغ مازاد بر مصرف تولید می شود.
در حوزه ماجرای جوجه یک روزه، انجمن صنفی انجمن جوجه یک روزه نسبت به معدم کردن آنها هشدار داد. این انجمن با ارسال نامه ای به اعضای خود هشدار داد که برای رعایت وجهه اجتماعی و اخلاقی از معدوم سازی جوجه یک روزه جدا اجتناب کنند.
بنا بر این گزارش کاهش قیمت مرغ در بازار بر میزان جوجه ریزی مرغداران نیز اثر گذاشته و در نتیجه میزان تقاضا برای خرید جوجه یک روزه کم شده و تولیدکنندگان جوجه یک روزه را نیز با مشکل مواجه کرد.
گفتنی است مرغ در آخر هفته چهارم آذر به هر کیلو ۶۳ هزار تومان رسیده است.
بازار گوشت قرمز
قیمت گوشت قرمز از توان خانوارهای زیادی خارج است بدین جهت خانواده ها به خوراک های جایگزین مانند تخم مرغ روی آورده اند.
در دو هفته اخیر شقه گوسفندی بین کیلویی ۲۹۰ تا ۳۰۰ هزار تومان خرید و فروش می شد. علی اصغر ملکی، رییس اتحادیه گوشت گوسفندی درباه نرخ گوشت قرمز اظهار داشت: قیمت یک شقه گوسفند بستگی به توافق فروشنده و خریدار دارد و نرخ مصوبه ای برای آن وجود ندارد در حقیقت عرضه و تقاضا تعیین کننده قیمت در بازار است.
وی اضافه کرد: افزایش و کاهش دام زنده روی بازار گوشت قرمز تأثیر مستقیم داشته و هر چه عرضه بیشتر باشد بطور قطع نرخها پایین تر خواهد بود. فروشنده خواهان فروش گوشت است برای اینکه هر چه به گوشت زمان بخورد بیات و خشک شده و دیگر تازگی ندارد.
ملکی با اعلان اینکه مصرف سرانه امسال گوشت نسبت به مشابه سال قبل پایین آمده است، اظهار داشت: هر چقدر قیمت گوشت بالاتر برود خرید خانوارها به لحاظ وزنی کاهش پیدا می کند. حذف ارز ترجیحی واردات و تامین نهاده های دامی را برای دامداران با مشکل مواجه کرد و آنها قادر به سیر کردن دام های خود نیستند. کمبود نهاده های دامی هزینه ها را دو برابر کرده است.
از بازار شب یلدا چه خبر؟
رئیس اتحادیه فروشندگان میوه و سبزی تهران اظهار داشت: برای تامین میوه شب یلدا با مشکلی مواجه نیستیم و اگر این جشن زمستانه ۱۰ روز هم ادامه پیدا کند میادین میوه، انباشته از انواع محصولات است. این قولی است که اسداله کارگر برای بلندترین شب سال داده است.
انار، هندوانه، خرمالو و ازگیل از میوه های شب یلدایی بوده و میادین میوه و تره بار کمبودی ندارند. بگفته کارگر خوشبختانه امسال معضلاتی مانند آفت زدگی محصولات و از میان رفتن آنها را نداشتیم و کمبودی از شروع سال در میادین تره بار وجود نداشت. میوه های خوش نشین طولانی ترین شب سال هم از ۵ تا ۱۲۰ هزار تومان در این میادین موجود است.
آجیل یلدا را گران نخرید
آجیل و تنقلات یکی دیگر از خوردنی های رنگین شب یلداست رییس اتحادیه آجیل فروشان تهران اظهار داشت: آجیل ممتاز شب یلدا کیلویی ۳۵۰ هزار تومان تعیین شده و در صورت تخلف با فروشندگان برخورد شده و جریمه می شوند.
غلامرضا خدامی اضافه کرد: آجیل شب یلدا شامل پسته، بادام درختی، بادام هندی، فندق، گردو، باسلوق، انجیر، توت، برگه، کشمش و نخود می شود. برخی فروشندگان برای کاهش قیمت آجیل سلیقه ای عمل کرده و بادام زمینی ریز یا درشت، میوه خشک ارزان تر یا نخودچی را در آجیل شب یلدا مخلوط می کنند تا نرخها کاهش پیدا کرده و اقشار ضعیف تر نیز توان خرید داشته باشند.
رئیس اتحادیه فروشندگان آجیل و خشکبار تهران اشاره کرد: کمبودی در بازار خشکبار وجود ندارد و آجیل شب یلدا با قیمت مناسب تامین است.
