مدیرسا: بگفته محقق مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، زلزله خوی استان آذربایجان غربی که روز گذشته ۲۵ اسفند ماه رخ داد، ناشی از تجمع تدریجی تنش باقیمانده است و از آنجا که سازوکار این رخدادهای لرزه ای به سمت گسل تبریز است، هر نوع تنشی در این منطقه حتی زلزله های کمتر از ۲.۵ باید مورد توجه و پایش قرار گیرد.
دکتر علی بیت اللهی، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در گفتگو با ایسنا، ضمن اشاره به رخداد زلزله ۵ خوی استان آذربایجان غربی که در روز گذشته ۲۵ اسفند ماه به ثبت رسید، اظهار داشت: طبق گزارش مرکز لرزه نگاری مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران زلزله ۵ خوی استان آذربایجان غربی، در ساعت ۱۵ و ۱۷ دقیقه روز گذشته ۲۵ اسفند ماه در عمق ۱۶ کیلومتری و به فاصله ۶ کیلومتری دیزج دیز، ۱۲ کیلومتری خوی و ۱۹ کیلومتری فیرورق و در فاصله مستقیم ۶۴۷ کیلومتری از تهران رخ داده است.
وی افزود: گسل مسبب زلزله ۵ خوی، بر روی نقشه گسل های ایران برهم نهی شد و بر این اساس گسل احتمالی مسبب زلزله حدس زده شده است. برآورد شد که رومرکز زلزله ۵ خوی در مجاورت بخش انتهایی جنوب شرقی گسل “سیه چشمه – ماکو” واقع شده است و احیانا رهایی تنش باقیمانده ناشی از ادامه جنبایی این گسله که زلزله ۵.۹ خوی را در روز ۸ بهمن ماه رقم زد، رخداد زلزله ۵ خوی را سبب شده است.
بیت اللهی تصریح کرد: پسلرزه های زلزله ۵ خوی استان آذربایجان غربی از زمان وقوع زلزله تابحال تعداد ۴ پسلرزه در محدوده رومرکز زلزله رخ داده است که بزرگی بزرگترین آن ۳.۸ بوده است.
به قول وی لرزه خیزی محدوده رومرکز زلزله ۵ خوی استان آذربایجان غربی بر مبنای داده های نوین لرزه خیزی ایران از اوایل سال ۱۳۸۵ و در شعاع یک درجه از رومرکز زمینلرزه های ۱۷ سال گذشته جمع آوری شده است که معرف لرزه خیزی گستره رومرکز زلزله هستند. بر مبنای داده های جمع آوری شده در این زمان تعداد ۱۷۴۴ زلزله با بزرگی ۲.۵ و بالاتر در گستره اطراف رومرکز از سال ۲۰۰۶ میلادی تا زمان وقوع زلزله ۵ خوی (به مدت ۱۷ سال) ثبت شده است.
بیت اللهی افزود: از این تعداد ۹ زمینلرزه با بزرگی ۵ و بالاتر و ۶۸ زلزله با بزرگی ۴ تا ۵ و بقیه زمینلرزه ها کوچکتر از بزرگی ۴ در اطراف رومرکز گسترده شده اند.
عضو هیات علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی خاطرنشان کرد: با عنایت به این که بعد از رخداد زلزله ۵.۹ خوی در روز ۸ بهمن، از تعداد رخداد پسلرزه های این منطقه به صورت قابل توجهی کاسته شده بود و چنین به نظر می آید که سکون نسبی در رخداد پسلرزه ها، فرصتی برای تجمع تنش باقیمانده در محدوده جنوب خوی و در جهت گسل سیه چشمه – خوی باشد، ولی روز گذشته شاهد وقوع زلزله ای با بزرگی ۵ بعنوان پسلرزه نسبتا بزرگتر بودیم.
وی افزود: سمت و سوی تنش رها شده به جنوب شرقی خوی و به سمت گسل تسوج و گسل شمال تبریز میل می کند، وقوع ۴ پسلرزه در اطراف رومرکز زلزله ۵ نیز معرف این نکته است که گسیختگی گسلی در محدوده عمق کانونی رخداد زلزله، در جنوب شرقی خوی به سمت “دیزج دیز” صورت گرفته است که در جنوب آن گسل تسوج و در شرق آن در فاصله حدود ۲۰ کیلومتری گسل شمال تبریز واقع شده است.
این محقق حوزه زلزله شناسی تصریح کرد: با عنایت به لرزه خیزی بالای منطقه و اهمیت بسیار بالای گسل های شمال تبریز، تسوج و گسل سلماس و سوابق وقوع زمینلرزه های ویرانگر در منطقه، لزوم ویژه دارد تا با راه اندازی شبکه لرزه نگاری و شتابنگاری متراکم در شمال غرب ایران، جنبایی گسل های محدوده به صورت دقیق پایش شود.
بیت اللهی خاطرنشان کرد: به نظر می آید پسلرزه ۵ خوی، پسلرزه ای است که بعد از سکون نسبی و تجمع تدریجی تنش باقیمانده، رخ داده است، ضمن آنکه توزیع آن به سمت و سوی سازوکارهای مهم تکتونیکی “تسوج و گسل شمال تبریز” نزدیک می شود؛ ازاین رو لازم است تا روند رخدادهای آتی حتی رویدادهای کوچکتر از ۲.۵ به دقت مورد پایش قرار گیرد.
