مدیرسا: برخورداری از امتیاز تنفس خوراک تأثیرچشمگیری بر جذابیت و اقتصاد پروژه داردکه می توان به کاهش دوره بازگشت سرمایه اشاره نمود، این امتیاز می تواندبازگشت سرمایه طرح هارا از هفت سال به یک سال کم کند.
به گزارش مدیرسا به نقل از مهر، وجود منابع نفتی، قرارگیری در یک منطقه راهبردی جغرافیایی و دسترسی سهل به بازارهای مصرف همچون مزیت های ایران برای تولید و صادرات فرآورده های با ارزش نفتی است. با اینحال خام فروشی نفت و بی توجهی به ساخت پالایشگاه و پتروپالایشگاه طی سالیان اخیر کشورمان را از عوائد زیادی محروم کرده است. در این میان قانون «حمایت از توسعه صنایع پایین دستی نفت و میعانات گازی با بهره گیری از سرمایه گذاری مردمی» که سال ۹۸ در مجلس شورای اسلامی تصویب گردید می تواند کمک مؤثری در هموار کردن مسیر توسعه ظرفیت پالایشی در ایران کند. تنفس خوراک مهم ترین بند این قانون است که در حقیقت تسهیلات غیرنقدی است که از جانب صندوق توسعه ملی به پتروپالایشگاه ها اعطا می شود. یعنی پتروپالایشگاه ها بعد از بهره برداری به مدت یک سال از نفت در مخزن مانده، خوراک دریافت می کنند اما بهای آنرا نمی پردازند، تا جایی که ارزش این خوراک دریافتی با هزینه راه اندازی پتروپالایشگاه برابر شود. بعد از آن این تسهیلات در اقساط هشت ساله به صندوق توسعه ملی بازگردانده می شود.
افزایش درآمدهای صندوق توسعه ملی با اعطای تنفس خوراک به طرح های پتروپالایشی جدید الاحداث
قانون تنفس خوراک با کمک به تامین مالی راه اندازی پتروپالایشگاه ها و پتروشیمی ها، کشور را از بلای خام فروشی نجات می دهد و مزایایی همچون ارزآوری، اشتغال زایی های مستقیم و غیرمستقیم و همین طور کنترل و هدایت نقدینگی را به همراه دارد. دولت و صندوق توسعه ملی با فروش نفت به قیمت بین المللی به پتروپالایشگاه های داخلی از یک منبع دائمی درآمد بهره مند و عملاً تحریم های نفتی نیز خنثی می شوند. علاوه بر این در قانون تنفس خوراک صندوق توسعه ملی روشی جدید در اعطای تسهیلات را پیش می گیرد و برخلاف گذشته دیگر قرار نیست مبلغی را به طرح های پتروپالایشی بپردازد بلکه نفت تحریمی که در مخازن بلااستفاده مانده است را به عنوان تسهیلات غیرنقدی در یک دوره حدودا یک ساله به واحدهای پتروپالایشی می دهد و بعد از آن بلا فاصله این مبلغ را بصورت وام هشت ساله با بهره چهار درصد دریافت می کند. این رویه برخلاف رویه صندوق توسعه ملی در اعطای تسهیلات به سایر پروژه های زیرساختی کشور است که مستقیم از منابع صندوق توسعه پول برداشت می کنند و ممکنست بعد از طی مدتی طولانی به بهره برداری نرسند.
محاسبات نشان میدهد در یک بازه ۲۰ ساله اعطای تنفس خوراک به حدود یک میلیون بشکه در روز طرح پتروپالایشی موجب افزایش بیش از ۱۲۰ میلیارد دلاری درآمدهای صندوق توسعه ملی می شود. این افزایش بدین سبب است نفت خام و میعانات گازی تخصیصی به پتروپالایشگاه های جدیدالاحداث در حکم صادرات است و صندوق توسعه ملی سهم ۴۰ درصدی از آن دارد.
تأثیر تنفس خوراک بر اقتصاد واحدهای پتروپالایشی
برخورداری از امتیاز تنفس خوراک تأثیر شایان توجهی بر جذابیت و اقتصاد پروژه دارد همچون این تأثیرات می توان به کاهش دوره بازگشت سرمایه اشاره نمود، در حقیقت این امتیاز می تواند بازگشت سرمایه طرح ها را از هفت سال به یک سال کم کند. به عبارت دیگر پتروپالایشگاه ها از چنان هزینه «سرمایه در گردش» بالایی برخوردار می باشند که تنفس خوراک حدود یکسال برای آنها، سبب بازگشت کل هزینه سرمایه گذاری شده در طول دوره ساخت می شود و مدت بازگشت سرمایه طرح را از حدود هفت سال به یک سال کم می کند. همین طور تنفس خوراک با بازگشت کل سرمایه پروژه در سال اول بهره برداری نقش مهمی در بالا بردن حاشیه سود و جذابیت پروژه ها دارد بطوریکه در یک پتروپالایشگاه ۳۰۰ هزار بشکه ای اعمال تنفس خوراک نرخ بازده داخلی را بیش از ۹ درصد ارزی بهبود می بخشد. اعطای تنفس خوراک با بوجودآوردن مشوق اقتصادی و تضمین بسیار قوی برای جلب اعتماد سرمایه گذاران، زمینه جذب سرمایه برای راه اندازی پتروپالایشگاه ها را فراهم نموده و بدین صورت بزرگترین مانع پیش روی راه اندازی این واحدها که مربوط به تامین مالی آنهاست را تا حدی مطلوب برطرف می کند.
تعلل صندوق توسعه ملی مانع از اجرای قانونِ مورد تاکید رهبری
روند اجرای قانون پتروپالایشگاه ها تا کنون به کندی پیش رفته است. دو طرح میعاناتی پیشگامان سیراف و ستاره سبز سیراف نیز پیشرفت بیش از ۲۰ درصد دارند. طرح مروارید مکران مفید پیشرفت فیزیکی کمتر از ۵ درصد دارد و طرح پتروپالایشگاه شهید سلیمانی نیز همچون طرح های مورد تاکید شرکت ملی پالایش و پخش برای اجرا می باشند. اما با وجود روند پیشرفت طرح ها و همین طور مزایایی که تنفس خوراک برای صندوق توسعه دارد، آغاز به کار رسمی و همین طور مجوز تامین مالی طرح ها معطل مجوز این صندوق مانده است. به طوریکه خیلی از طرح های به سبب عدم صدور این مجوز از طرف صندوق توسعه ملی با موانع و ابهاماتی در جذب سرمایه گذار مواجه گشته اند.
این در صورتی است که طبق بخشنامه اجرائی، هیأت امنای صندوق توسعه باید تا پایان اسفند ۹۸ دراین زمینه تصمیم گیری می کرد و مقام معظم رهبری تا حالا ۳ مرتبه صریحاً بر اجرای این قانون تاکید کرده اند. در مجموع انتظار می رود صندوق توسعه ملی اختلاف دیدگاه های موجود بر سر مسئله تنفس خوراک را در اسرع وقت برطرف نموده و مسیر را جهت جلب اعتماد سرمایه گذاران و بهره برداری از طرح های ذیل قانون هموار سازد.
منبع: مدیرسا
