مدیرسا: لرستان تکرار سالانه سیل در استانی مانند لرستان به سبب نبود زیرساختی همانند سدهای گوناگون در سرشاخه های حوضه های دز و کرخه، مقابله و مدیریت این مساله را بیش از پیش به چالش کشیده است.
در سیل های سال ۹۸ که در فروردین و اسفندماه در لرستان به وقوع پیوست بیش از ۱۵ هزار میلیارد تومان به زیرساخت ها و بخش های خسارت وارد شد، خساراتی که بگفته خیلی ها با شروع به کار سدهای در دست اجرا و یا مطالعه می توانست خیلی خیلی کمتر باشد.
لرستان بواسطه قرارگیری در کانال بحران، همیشه یا با خشکسالی و یا سیل و طغیان رودخانه ها روبروست و نکته قابل توجه این که سهم استان در سدسازی در مقایسه با کشور عدد بسیار ناچیزی است.
بعد از این خسارات و خاطرات تلخ بهار ۹۸ که در ذهن مردم لرستان همچنان زنده و پابرجا می باشد، انتظار میرفت سدهایی همچون کمندان، عالی محمود، تاج امیر، معشوره، چول هول، مخمل کوه، مادیان رود، شهید بروجردی و چندین سد دیگر استان آبگیری، اجرا و یا مطالعات آنها به عاقبت برسد ولی…
با راه اندازی سدهای تاخیری می توان از لطمه ها و خسارات جلوگیری کرد
در این خصوص علی میرزایی، کارشناس ارشد مدیریت بحران به ایسنا گفت: جاری شدن سیل و روان آب برای لرستان که در بعضی سال ها با خشکسالی دست و پنجه نرم می کند یک فرصت شمرده می شود.
وی ادامه داد: با ذخیره سازی آب حاصل از روان آب ها قسمتی از نیاز آبی لرستان تامین خواهد شد ولی هر سال شاهد هدررفت میلیونها مترمکعب آب در استان هستیم.
میرزایی با تأکید بر این که با راه اندازی سدهایی مانند چول هول، مادیان رود و… در پایین دست رودخانه وحشی کشکان سالانه می توان قسمتی از آب را مهار و در بخش های شرب و کشاورزی بهره برد.
این کارشناس ارشد با اعلان اینکه رویداد طبیعی سیل قابل مدیریت است، اضافه کرد: لرستان به عنوان یکی از استانهای متاثر از تغییر اقلیم درسال های اخیر با سیلاب های ویرانگری مواجه بوده است؛ سیلاب هایی که قسمتی از تخریب های آن با انجام اقداماتی همچون لایروبی کانال ها و افزایش آبخیزداری قابل مدیریت بود اما لطمه های بسیاری برجای گذاشت.
ایشان سپس اظهار داشت: در بین دست با راه اندازی سدهای تاخیری می توان از لطمه ها و خسارات جلوگیری کرد. این سدها به هم رسیدن آب رودخانه های مختلف را به تاخیر می اندازد. بطور مثال اگر رودخانه ها ۱۰ سرشاخه دارند، سه سرشاخه اول جاری می شوند، ساعتی بعد چند سرشاخه دیگر و ساعتی بعد سرشاخه دیگر جریان پیدا می کنند و این روند ادامه دار می شود تا یکدفعه همه جریان ها به هم وصل نشوند.
این کارشناس مدیریت بحران اظهار داشت: در کنار اینها یکی از بزرگترین مزایای سدها، ذخیره آب مازاد در طول دوره مرطوب و بارندگی است که با این آب مازاد می توان سبب رونق بخش کشاورزی و جلوگیری از بروز خشکسالی هنگام خشکی و کمبود بارندگی شد.
میرزایی اشاره کرد: تخمین زده می شود تا سال ۲۰۲۵ میلادی بیش از۸۰ درصد از تولیدات بخش کشاورزی بصورت آبی و به کمک سدها و مخازن صورت گیرد و سدها و مخازن تولید شده برای ذخیره آب مازاد در طول دوره مرطوب می تواند برای آبیاری زمینهای خشک استفاده گردد.
بحث امنیتی و اجتماعی ما آب پایدار است
در خصوص ضرورت بهره برداری هر چه سریعتر از سدهای لرستان، یاسر اکبریان مدیرعامل آبفای استان در گفت و گو با ایسنا اظهار داشت: سد مخملکوه جز پروژه های اضطرار قرار داده شده است ولی باید پذیرفت سدسازی یک پروژه آبرسانی نیست که بگوییم با شش ماه فعالیت به عاقبت برسد.
وی ادامه داد: در لرستان محل پایداری برای تامین آب آشامیدنی نداریم؛ در صورتیکه همین سدها می توانند خیلی در این بخش کمک حال ما باشند.
اکبریان افزود: سد آبسرده بروجرد، مخمل کوه خرم آباد، حوضیان و کمندان باید هر چه سریعتر عملیاتی شوند.
مدیرعامل آبفای استان بیان کرد: استانهای دیگر مانند اصفهان و همدان که مشکل بارندگی دارند مشکل آب آشامیدنی ندارند چون سد دارند و آب پایدار.
این مسئول اظهار داشت: متأسفانه استان ما دراین زمینه خیلی عقب افتاده است و الان سدسازی اصلا منسوخ شده و ما تازه شروع کردیم به سدسازی.
وی تصریح کرد: نکته مهم دیگر این که سدها در بحث سیلاب نیز موثر هستند سیلاب هایی با بازگشت ۲۰ ساله یا ۵۰ ساله یا ۱۰۰ ساله.
اکبریان اظهار داشت: الان بحث امنیتی و اجتماعی ما آب پایدار می باشد که در سطح استان نداریم، یا باید از آب چاه استفاده نمائیم یا چشمه و این مساله باید بصورت ریشه ای حل شود.
افتتاح سدها تحول عظیمی در لرستان ایجاد می کنند
همچنین مهدی پازوکی مدیرکل مدیریت بحران لرستان در گفت و گو با ایسنا اظهار داشت: ما یک موضوع داریم که گلایه نماینده، مسئولان ارشد، کارشناسان فنی و همه مطالبه گران است و آن هم خروج روان آب ها است.
وی افزود: سالانه میلیونها متر مکعب روان آب از استان خارج می شود که اگر بتوانیم جلوی این روان آب ها را بگیریم که راه آن هم ایجاد سد است هم بحث تقویت منابع آب زیرزمینی را داریم هم از وقوع سیلاب هایی که باتوجه به تغییر اقلیم انجام می شوند؛ جلوگیری می نماییم.
پازوکی افزود: با این کار ذخیره آبی برای بحث محصولات کشاورزی خواهیم داشت.
این مسئول بیان کرد: پایه استان ما بیشتر محصولات کشاورزی است، چونکه ما در بخش صنعت پیشرفت زیادی نداشتیم و الان بیشتر و غالب محصولات و اشتغال روستاییان ما بر پایه کشاورزی، شیلات، دامداری و امثال آنست.
مدیرکل مدیریت بحران لرستان اضافه کرد: سدها می توانند در اقتصاد استان خیلی مؤثر باشند و برای استانی مانند لرستان که پایه اشتغال روستایی آن کشاورزی است و از این سیلاب ها جلوگیری و روان آب ها را در استان نگهداری کرده و تحول عظیمی در استان بوجود آورد.
دو سد کمندان و تاج امیر آماده آبگیری هستند
داریوش حسن نژاد مدیرعامل شرکت آب منطقه ای لرستان نیز در این خصوص اظهار داشت: سدچول هول برای پلدختر، ده پهلوان و تاج امیر در دلفان، سد آبسرده برای بروجرد، سد مخملکوه برای خرم آباد، سد ماربره برای دورود و سدکمندان برای تامین آب آشامیدنی پایدار دو شهرستان ازنا و الیگودرز در نظر گرفته شده است.
وی بیان کرد: خوشبختانه در دو سال اخیر شاهد جهش خوبی در اعتبارات بخش آب بوده ایم، هم اکنون شرکت آب منطقه ای لرستان مجری ۲۶ طرح شامل ۴۱ پروژه از قبیل سدها و ایستگاه های پمپاژ و خطوط انتقال آب است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای لرستان اضافه کرد: دو سد کمندان و تاج امیر آماده آبگیری هستند و ۱۱ مورد از پروژه های در دست اجرای شرکت جزء مصوبات سفر ریاست جمهور هستند که هم در بحث اعتبارات و هم انتظارات دولت تحقق یافته اند.
ضرورت تکمیل سدهای چول هول و بن لار
سیدحمیدرضا کاظمی نماینده مردم پلدختر و معمولان در مجلس شورای اسلامی نیز در گفت و گو با ایسنا اظهار داشت: مطالعات اولیه سد چول هول تمام شده و مطالعه شناخت آن با دستور وزیر درحال اجراست.
وی افزود: تلاش ما این است که مطالعه این سد را به سمتی ببرند که بتوانیم ماده ۲۳ آن گرفتن تا امسال در بودجه قرار بگیرد.
کاظمی افزود: ماده ۲۳ یعنی مجوز کار اجرائی، امسال تلاش ما این است که مطالعه شناختی این سد مقداری جلو برود تا این که ماده ۲۳ آنرا بگیریم.
کاظمی درباب سد دیگر این شهرستان اشاره کرد: مطالعه سد بن لار را به آب نیرو تهران دادیم چون واقعاً در توان استان نیست که بتواند مطالعه سد را کامل انجام دهد.
وی ادامه داد: اعتباری که برای سد در لرستان وجود دارد محدود است پس آنرا باتوجه به پیگیری که بوسیله وزیر داشتیم به آب نیرو دادیم که صورت گیرد.
نماینده مردم پلدختر و معمولان در مجلس شورای اسلامی در ادامه اظهار داشت: ما در ارتباط با تامین منبع آب آشامیدنی پایدار برای شهر احساس خطر کردیم بنا بر این اصرار به تکمیل سدهای چول هول و بن لار داریم.
وی بیان کرد: ۸۰ هزار نفر جمعیت شهرستان پلدختر منبع پایدار آب آشامیدنی ندارند و انتظار می رود در ساخت و تکمیل این سدها تسریع شده تا حداقل آب پایدار برای شرب مردم داشته باشیم.
مطالعات سدهای مورد نیاز لرستان هر چه سریعتر تکمیل شود
احمدرضا دالوند معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری لرستان نیز در این خصوص به ایسنا اظهار داشت: سدهایمان دو دسته هستند، یک سری سدهایی بوده که درحال مطالعه هستند که آنها را بصورت جدی پیگیری کردیم.
وی ادامه داد: با همراهی استاندار لرستان در وزارت نیرو پیگیر بحث سدها بودیم که مصوب شد اعتباری برای تکمیل مطالعات نیمه تمام برخی سدهای استان در اختیار ما قرار گیرد.
دالوند اظهار داشت: اول باید مطالعات سدها تکمیل شود بعد مجوز ماده ۲۳ بگیرند؛ نیاز است هر چه سریع تر این مطالعات تکمیل شود و سدهایی که مورد نیاز استان هستند به سیکل عملیات اجرائی بروند.
این معاون استاندار افزود: یک تعداد سدهایی نیز داریم که عملیات اجرائی آنها شروع شده، البته سدها نیز دو دسته هستند سدهایی که با هدف آب آشامیدنی هستند و دیگری با هدف تامین آب کشاورزی و کنترل سیلاب هاست که البته این سدها به نظر من همه در بحث کنترل سیلاب ها می توانند خیلی کمک کنند، یعنی چند منظوره هستند هم کنترل سیلاب، هم تامین آب آشامیدنی و هم تامین آب کشاورزی است.
دالوند اظهار داشت: امسال بارش های بی نظیری در سطح استان داشتیم و بسیاری از شهرهای بالای ۴۰۰ میلیمتر بارش داشتند که این مهم کمتر در کشور اتفاق افتاده است ولی در فصول گرم سال مشکل آب کشاورزی و شرب داریم که این سدها می تواند به تامین آب کشاورزی، شرب و کنترل سیلاب ها کمک نماید.
وی اشاره کرد: برای فعالیت مجدد سد تاج امیر نورآباد، معشوره، آب سرده بروجرد، مخمل کوه خرم آباد و بختیاری پیگیری کردیم و باید خیلی سریعتر تکمیل شوند. بواسطه این سدها می توانیم سیلاب را کنترل و نه فقط کنترل کرده بلکه آنرا به نقطه قوت تبدیل نماییم یعنی از همان آبی که کنترل می نماییم می توانیم نیز در بخش شرب و کشاورزی بهره برد.
به گزارش مدیرسا به نقل از ایسنا، بهره برداری هر چه سریعتر از سدهای در دست مطالعه و اجرای لرستان مطالبه ای عمومی بوده که امید می رود با پیگیری مسئولان ذیربط صورت گیرد که با این کار هم مانع وقوع سیلاب های خسارت زا شده و هم ذخیره آب مطمئنی مردم استان داشته باشند.
