مدیرسا: پروژه مسكن مهر شاید آیینه تمام نمای اقداماتی باشد كه دولت های نهم و دهم بدون انجام كارشناسی كافی، تنها برای دولت بعد تعهد تولید كردند.
به گزارش مدیرسا به نقل از ایسنا، از یك میلیون و ۴۰۰ هزار واحد مسكن مهر كه به مرحله ی فروش اقساطی رسیده ۹۱۳ هزار واحد آن برابر با ۶۶ درصد در طول فعالیت دولت های یازدهم و دوازدهم بوده است. به بیان دیگر، دولت پیش از ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار واحد تعریف شده تنها موفق به فروش اقساطی ۴۸۷ هزار واحد شد.
انتقاد به چاپ ۴۲ هزار میلیارد تومان پول بدون پشتوانه برای مسكن مهر كه خود منجر به ایجاد تورم و جهش نرخ ارز شد از موضوعاتی است كه همواره مورد نقد اقتصاددانان بوده است. یك كارشناس مسكن می گوید تخصص دولت های نهم و دهم این بود كه برای دولت های پس از خود تعهد تولید كنند. وزیر راه وشهرسازی هم طرح مسكن مهر را اقتصادبرانداز و بمب ویرانگر می داند. بعضی می گویند دولت قبل می خواست سالیانه یك میلیون واحد مسكن مهر بسازد. برخی دیگر این رقم را سالیانه ۲ میلیون واحد عنوان می كنند اما آن چه در عمل صورت گرفت این بود كه بعد از ۸ سال فقط ۶۹۰ هزار واحد تحویل و ۴۸۷ واحد فروش اقساطی شد.
محمدهاشم بت شكن ـ مدیرعامل سابق بانك مسكن ـ درمورد روند اجرای مسكن مهر اظهار داشته بود: سهل الوصول ترین سازوكار تامین مالی و در عین حال مخرب ترین روش یعنی اضافه برداشت از حساب بانك مركزی بعنوان راهكار اصلی تامین مالی انتخاب گردید. مبلغ ۴۵ هزار میلیارد تومان اضافه برداشت بانك عامل مسكن به تنهایی معادل ۴۵ درصد پایه پولی كشور بود. این مبلغ با احتساب ضریب فزاینده پولی باعث رشد شدید نقدینگی شد كه خود یكی از عوامل موجد تورم بالا در دولت دهم بود. متوسط نرخ سود ۵ درصدی تسهیلات هم باید از جانب دولت بعنوان یارانه مابه التفاوت نرخ سود، پوشش داده می شد. در دوره قبل حداكثر سقف تسهیلات اعطایی برای خرید مسكن ۲۰ میلیون تومان بود كه صرفا از جانب بانك عامل مسكن پرداخت می شد و سایر شبكه بانكی هم از اعطای تسهیلات خرید مسكن منع شده بودند. تسهیلات ساخت مسكن هم حداكثر تا مبلغ ۲۵ میلیون تومانریال به ازای هر واحد مسكونی پرداخت می شد”.
در ادامه كه نرخ ارز بالا رفت و دولت یازدهم در اجرای مسكن مهر به مشكل برخورد تسهیلات ابتدا به ۳۰ و سپس به ۴۰ میلیون تومان افزایش پیدا كرد اما این دفعه منابع با چاپ پول تزریق نشد بلكه با استفاده از بازگشت اقساط تسهیلات مسكن مهر تامین شد. با این وجود طرح مسكن مهر هنوز از كمبود خدمات زیربنایی و روبنایی رنج می برد و گفته می گردد برای تكمیل ۱۱ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان منابع نیاز دارد.
چند روز پیش، احمد اصغری مهرآبادی، قائم مقام وزیر راه و شهرسازی در طرح مسكن مهر به ایسنا اظهار داشت: قرار شده دولت امسال ۱۴۰۰ میلیارد تومان برای تامین زیرساخت های مسكن مهر اختصاص دهد كه در صورت تحقق این مورد ۱۵۰ هزار واحد را تحویل می دهیم.
او اضافه كرد: از ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار واحد مسكن مهر حدود ۲ میلیون واحد به اتمام رسیده است. از ۲۰۰ هزار مسكن باقی مانده هم ۱۰۰ هزار واحد فاقد متقاضی است كه از دولت دو مصوبه گرفتیم و دولت محدودیت واگذاری مسكن مهر را حذف نمود. برای این كه سرمایه های به كار رفته هدر نشود و منابع بانكی برگردد اگر شخص حقیقی پیدا نشد واحدها را به پیمانكاران طرف قرارداد می فروشیم.
روز گذشته هم حبیب الله طاهرخانی مدیرعامل شركت عمران شهرهای جدید اظهار نمود: در كل عملیات اجرایی ساخت تعداد ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار واحد مسكن مهر در سطح كشور در دولت قبل شروع شد كه تا كنون یك میلیون و ۶۷۰ هزار واحد تحویل و ۳۰۰ هزار واحد در مرحله اتمام نازك كاری قرار دارند كه دچار كمبود خدمات روبنایی و زیربنایی بسیاری هستند.
معاون وزیر راه و شهرسازی اضافه كرد: در دولت قبل به دلیل نبود اراضی لازم برای اجرای طرح مسكن مهر به سراغ شهرهای جدید رفته و در این مناطق جانمایی كردند، نواحی كه خود دارای مشكلات اولیه در تأمین خدمات و دسترسی پذیری بوده و اینگونه در وضعیت بدتری هم قرار گرفتند. به صورت مثال در شهر جدید پرند ساخت حدود ۹۵ هزار واحد در سال های ۸۸- ۸۹ شروع شد كه مورد استقبال خوب مردم هم قرار نگرفت، حال نكته مهم اینجاست كه این طرح با این حجم سنگین از ساخت و ساز از مقیاس یك پروژه مسكونی خارج شده و بطور قطع در پروژه شكل گیری یك شهر كامل قرار می گیرد چون كه مقرر است نزدیك به ۴۰۰ هزار نفر را در خود جای دهد.
طاهرخانی اظهار داشت: از سویی دیگر در سال ۹۱ عملیات ساخت حدود ۸۲ هزار واحد در شهر جدید پردیس شروع شد كه به علت آب و هوای بهتر و منطقه جغرافیایی مورد اقبال بیشتری از جانب مردم قرار گرفت اما مسئله اساسی آن است كه ما زمین آماده توسعه شهری در این شهر جدید نداشتیم بنابراین نه تنها فرآیند شهرسازی در آن طولانی شد بلكه هزینه های بسیار بالایی را بر دوش سازندگان و دولت گذاشت.
مدیرعامل شركت عمران شهرهای جدید تصریح كرد: بطور قطع اگر این طرح در اراضی در جنوب تهران بعد از تخریب خانه های فرسوده ساخته می شد هزینه ای كمتر به همراه داشت.